Dnia 22 lipca br. w Szczebrzeszynie odbyła się uroczystość obchodów 74. rocznicy wkroczenia do Szczebrzeszyna Oddziału AK dowodzonego przez Tadeusza Kuncewicza ps. „Podkowa”, która została zorganizowana przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, przy współpracy z 3. Batalionem Zmechanizowanym w Zamościu, Fundacją Niepodległości w Lublinie, Fundacją Szczebrzeszyn Kultur, Roztoczańskim Parkiem Narodowym oraz Parafią Rzymskokatolicką pw. św. Mikołaja w Szczebrzeszynie.
Uroczystość rozpoczęła się zbiórką pocztów sztandarowych i licznych uczestników przed kościołem pw. św. Mikołaja w Szczebrzeszynie. Uroczystą Mszę św. w intencji poległych, pomordowanych i zmarłych żołnierzy 9 pp. AK, sprawował ks. proboszcz parafii św. Mikołaja, Andrzej Pikula.
Przed Mszą świętą, głos zabrał Andrzej Skiba, Skarbnik ŚZŻAK Okręg Zamość, jednocześnie Prezes Koła Rejonowego ŚZŻAK O/Z w Szczebrzeszynie, który powitał przybyłych oraz przypomniał, że staraniem Związku, już po raz piąty odbywają się uroczystości upamiętniające por. Tadeusza Kuncewicza ps. „Podkowa” i jego żołnierzy. Ww. podniósł także, że tegoroczne uroczystości przyjmują szczególny charakter, z uwagi na przyjazd do Szczebrzeszyna wnuka dra Zygmunta Klukowskiego, Andrew Klukowskiego. Ww. w swoim kilkunastominutowym przemówieniu, po przywitaniu zebranych, m.in. wspomniał postacie swojego dziadka i ojca oraz nawiązał do moralnego testamentu, który ww. po sobie pozostawili. Zachęcał zebranych mieszkańców Szczebrzeszyna i regionu do spisywania wspomnień z okresu wojennego oraz przypomniał, że troszcząc się o współczesną Polskę powinni być dumni z historii swojego kraju i siebie samych.
Gość specjalny tegorocznych uroczystości, Andrew Klukowski na zaproszenie organizatorów przyleciał do Polski aż z Tajlandii w połowie lipca tego roku. Podczas swojej wizyty w Polsce odwiedził wiele miejsc związanych z życiem swojego dziadka, również tych na terenie województwa lubelskiego. W zwiedzaniu m.in. Czytelni Zbiorów Specjalnych Biblioteki Uniwersyteckiej KUL, Zamku w Lublinie, Muzeum Zamojskiego, Oddziału Muzeum Zamojskiego – Muzeum Fortyfikacji i Broni Arsenał, byłej siedziby UB w Zamościu (gdzie był wieziony także jego dziadek) oraz podczas spotkań z wojewodą lubelskim Przemysławem Czarnkiem i prorektor KUL do spraw Nauki i Kształcenia, prof. hab. Iwoną Niewiadomską ww. towarzyszyli przedstawiciele organizatorów uroczystości: Dariusz Górny i Prezes Fundacji Szczebrzeszyn Kultur Małgorzata Piłat.
Po Mszy św., której oprawę muzyczną zapewniła orkiestra dęta „Echo Kniei” a służbę liturgiczną 10. Drużyna Harcerska „TRAPERSKI KRĄG” z Suśca, uczestnicy uroczystości przemaszerowali pod tablicę poświęconą Tadeuszowi Kuncewiczowi, gdzie liczne delegacje złożyły wieńce i kwiaty. Następnie uformowana kolumna w szyku: orkiestra „Echo Kniei”, kompania honorowa 3. Batalionu Zmechanizowanego w Zamościu, poczty sztandarowe, uczestnicy uroczystości za rekonstruktorami – oddziałem AK przeszła pod pomnik Polski Walczącej.
Uczestników uroczystości w imieniu organizatorów przywitał były Dyrektor Miejskiego Domu Kultury w Szczebrzeszynie Wojciech Świergoń. Okolicznościowe przemówienie wygłosił Prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, poseł na Sejm RP Sławomir Zawiślak, który przypomniał wojenne zasługi dla Ojczyzny por. T. Kuncewicza, jego żołnierzy oraz ważną dla działalności AK Inspektoratu Zamość i utrwalania pamięci o latach wojny postać cenionego lekarza dr Zygmunta Klukowskiego. Podziękował A. Klukowskiemu za przyjęcie zaproszenia na tegoroczne uroczystości, wygłoszenie ważnego wystąpienia oraz wyrażenie przez niego i jego siostrę Helen Klukowski-May zgody na wydanie dzieł dr Z. Klukowskiego.
Ta decyzja umożliwiła, dzięki finansowanemu zaangażowaniu ŚZŻAK O/Z, RPN, Fundacji Szczebrzeszyn Kultur, także pracy m.in. Prezesa Koła Rejonowego ŚZŻAK w Szczebrzeszynie Andrzeja Skiby oraz Dariusza Górnego wznowienie publikacji Materiałów do dziejów Zamojszczyzny w latach wojny 1939-1944. Zbiór ten, w latach 1945-1947, zebrał, opracował i wydał dr Zygmunt Klukowski. Na Materiały…składają się: Terror niemiecki na Zamojszczyźnie 1939-1944–Zamość 1945, Zamojszczyzna w walce z Niemcami 1939-1944–Zamość 1946, Niemcy i Zamojszczyzna 1939-1944–Zamość 1946 oraz Dywersja na Zamojszczyźnie 1939-194–Zamość 1947. Publikacja stanowi zbiór relacji, wspomnień i fragmentów pamiętników z okresu niemieckiej okupacji Zamojszczyzny. Jest to drugie, od czasu powojennego wydania, wznowienie tej pozycji. Wspólną decyzja ww. wydawców publikacja była rozdawana bezpłatnie w trakcie uroczystości wszystkim zainteresowanym osobom oraz zostanie przekazana w najbliższym czasie regionalnym bibliotekom, innym instytucjom, do wyczerpania nakładu także osobom prywatnym po uprzednim zgłoszeniu chęci jej otrzymania drogą mailową na adres ŚZŻAK: lp.2o@mazka.
Następnie, przedstawiciele Prezydium Zarządu ŚZŻAK Okręg Zamość wraz z Prezesem S. Zawiślakiem, dokonali wręczenia Odznaki Zasługi Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, która decyzją Prezydium Związku przyznana została Andrew Klukowskiemu oraz Helen Klukowski-May. Uchwałę w przedmiocie przyznania odznaczeń odczytał Wiceprezes ŚZŻAK O/Z por. Andrzej Jaroszyński.
W trakcie uroczystości dokonano uroczystego wciągnięcia flagi narodowej na maszt oraz został odśpiewany Hymn Narodowy. W ramach ceremoniału wojskowego m.in. odczytano Apel Poległych, a żołnierze 3. Batalionu Zmechanizowanego w Zamościu oddali salwę honorową. Następnie delegacje złożyły wieńce i kwiaty pod ww. pomnikiem.
W dalszej kolejności na terenie Zespołu Szkół im. dr Z. Klukowskiego uczestnicy uroczystości mogli obejrzeć inscenizację potyczki zbrojnej oddziału partyzanckiego w wykonaniu grup historycznych z Biłgoraja, Tomaszowa Lubelskiego i Zamościa, m.in. Grupy Rekonstrukcyjnej „Wir”.
Na terenie szkoły wydano także licznie zgromadzonym uczestnikom uroczystości kilkaset pozycji 4-tomowego wydawnictwa dr Z. Klukowskiego, które zainteresowanym podpisywał autografem wnuk ww. – Andrew Klukowski.
Realizując ostatni punkt organizatorzy zaprosili wszystkich uczestników uroczystości do promujących Wojsko Polskie namiotów i sprzętu wojskowego udostępnionego przez 3. Zamojski Batalion Zmechanizowany, 2. Hrubieszowski Pułk Rozpoznawczy, 25. Batalion Obrony Terytorialnej z Zamościa oraz na ufundowaną przez ŚZŻAK Okręg Zamość żołnierską grochówkę.
W uroczystości udział wzięły poczty sztandarowe, m.in. 3. Zamojskiego Batalionu Zmechanizowanego w Zamościu, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, Kół Rejonowych ŚZŻAK, Stowarzyszenia Internowani Zamojszczyzny.
W tegorocznej uroczystości udział wzięli: Poseł na Sejm RP, jednocześnie Prezes ŚZŻAK Okręg Zamość, Sławomir Zawiślak, Senator RP Jerzy Chróścikowski, Sekretarz Miasta i Gminy Szczebrzeszyn Maria Loc-Oczkoś, Prezes Zarządu Spółki PGE Obrót S. A. Dariusz Czuk, Prezes PKP Linii Hutniczej Szerokotorowej Sp. z o.o. Zbigniew Tracichleb, Dyrektor Roztoczańskiego Parku Narodowego Andrzej Tittenbrun wraz z Zastępcą Dyrektora ds. OP Andrzejem Wojtyło, pracownik IPN w Lublinie dr Janusz Kłapeć, Dyrektor Lubelskiego Oddziału Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Krzysztof Gałaszkiewicz, Zastępca Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie Maria Gmyz, Lubelski Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Lublinie Teresa Wyłupek, Komendant Hufca ZHP w Tomaszowie Lubelskim phm. Anna Rojek, przedstawiciele Służby Więziennej, Policji, samorządowcy, przedstawiciele dyrekcji szkół, organizacji społecznych, lokalnych mediów oraz bardzo liczni mieszkańcy Szczebrzeszyna i regionu, w tym młodzież współpracująca z ŚZŻAK O/Z 10. Drużyna Harcerska „TRAPERSKI KRĄG”.
Na koniec uroczystości Prezes ŚZŻAK O/Z poseł S. Zawiślak wraz z A. Skibą -Prezesem Koła Rejonowego ŚZŻAK w Szczebrzeszynie serdecznie podziękowali współorganizatorom tj.: ks. Andrzejowi Pikuli proboszczowi Parafii pw. św. Mikołaja w Szczebrzeszynie, oficerom i żołnierzom ww. jednostek WP i WOT, druhom OSP w Szczebrzeszynie i Wielączy, Funkcjonariuszom Policji z Komisariatu w Szczebrzeszynie oraz KMP w Zamościu, rekonstruktorom grup historycznych z Biłgoraja, Tomaszowa Lubelskiego i Zamościa, współfinansującemu na wniosek ŚZŻAK O/Z uroczystość Urzędowi do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, sponsorom tj. PGE Obrót S. A. i LHS sp. z o. o, mieszkańcom Szczebrzeszyna za pomoc i wsparcie oraz wykazane obywatelskie i patriotyczne zaangażowanie na rzecz ww. uroczystości.
Źródło: akzamosc.pl
