Czy Sołtysi w Gminie Zamość są samorządowymi liderami?

Miesiące styczeń i luty były w Gminie Zamość wyjątkowym czasem samorządowej aktywności i mobilizacji – były m.in. zebrania sprawozdawcze Stowarzyszeń (15), różnego rodzaju spotkania noworoczne w Sołectwach (24) i Zamojski Orszak Trzech Króli. Wypełnione zaangażowaniem dni mieli także Radni i Wójt, organizując współpracę w nowej samorządowej kadencji.

Najbardziej znaczącymi wydarzeniami były jednak zebrania wiejskie (36), w trakcie których wybieraliśmy Sołtysów i Członków Rad Sołeckich 35 Sołectw Gminy Zamość. Pierwsze zebranie miało miejsce 7 stycznia w Białobrzegach, a ostatnie 3 marca w Wólce Wieprzeckiej. Zebranie w Skokówce trzeba było powtarzać, gdyż w trakcie pierwszego głosowania przy wyborze Sołtysa wynik był remisowy (dwóch kandydatów). Uczestnicząc we wszystkich zebraniach dziękowałem Sołtysom kończącym kadencję. Dziękowałem także Mieszkańcom podkreślając, że samorząd gminny rozpoczyna się w Sołectwach, gdzie codzienną aktywnością możemy zmieniać środowisko, w którym żyjemy. Udział Mieszkańców w zebraniach wiejskich jest moim zdaniem podstawowym elementem samorządowej demokracji. To w ich trakcie można rozmawiać o sołeckich i gminnych sprawach oraz brać udział w podejmowaniu prawem określonych decyzji. Tak postrzegając znaczenie tego, co dzieje się w Sołectwach Gminy, należy stwierdzić, że Sołtysi powinni być samorządowymi liderami w lokalnych społecznościach. Statut sołectwa w sposób jednoznaczny określa Ich rolę jako gospodarzy w sołectwie, organizatorów życia społecznego, wykonawców uchwał zebrań wiejskich oraz łączników z Organami i administracją Gminy. Wiem, że pięknie brzmi to wszystko w teorii, a w codziennych realiach bywa różnie. Nic jednak nie dzieje się samo. Twórcy samorządowej reformy z 1990 roku dali nam instrumenty, które pozwalają być aktywnymi uczestnikami tego, co dzieje się w lokalnych społecznościach. Ale te instrumenty nie działają same. Żeby mieć wpływ na wybór Sołtysa trzeba przyjść na zebranie wiejskie. Nawet więcej, trzeba wcześniej przygotować siebie i sąsiadów do udziału w nim. Uczestnicząc w zebraniu trzeba przedkładać swoje propozycje, wnioski, spostrzeżenia. Trzeba przekonywać do swoich racji, szanując oczywiście tych, którzy swoją aktywnością realizują sołeckie i gminne zadania. Nie zastąpią roli zebrania wiejskiego działania takie, jak podczas ostatniej sesji Rady Gminy (21 marca). W porządku obrad „Wnioski i zapytania mieszkańców Gminy Zamość, zaproszonych gości” jeden z Uczestników sesji po raz kolejny poruszył, Jego zdaniem, problem z łączeniem funkcji sołtysa i radnego. Sam podkreślał, że jest to zgodne z prawem, ale dla społecznego dobra tak nie powinno być. W pisemnym apelu, jaki przed zebraniami wiejskimi skierował do radnych Rady Gminy, szeroko uzasadniał swoje spojrzenie na sprawę. Nie podzielam tego poglądu i opieram to na wieloletnim doświadczeniu samorządowca. Szanuję prawo do innych poglądów, lecz uważam, że w tym przypadku najlepszym miejscem do ich prezentacji było zebranie wiejskie. Podnoszący tę kwestię uczestniczył w nim. Zebranie miało miejsce już po wspomnianym powyżej pisemnym apelu do radnych, aby nie kandydowali do funkcji sołtysa. W zebraniu wiejskim uczestniczyło ponad 70 Mieszkańców, którzy zgłosili tylko jednego kandydata na sołtysa – pełniącego tę funkcję od 2012 roku i jednocześnie radnego Rady Gminy Zamość od 2014 roku. Byłem na tym zebraniu, był też Przewodniczący Rady Gminy. Wiedziałem o apelu skierowanym do radnych, dlatego specjalnie obserwowałem reakcję jego autora w trackie zgłaszania kandydatów na sołtysa. Nie było żadnej reakcji. Na tym zebraniu wiejskim były miejsce i czas do odczytania apelu oraz przekonywania sąsiadów do swoich racji. Zabrakło odwagi? Ale już nie brakowało jej w trakcie sesji Rady Gminy, której obrady są transmitowane. Nie zabrakło odwagi do mocnego stwierdzenia Uczestnika sesji przed kamerą, że – cytat: „ (…) słyszy od niektórych Mieszkańców, że lepiej przynależeć do Gminy Sitno, bo Gmina Sitno bardziej w sposób zrównoważony dba o rozwój sołectw”. Ciekawe co na to inni Mieszkańcy Sołectwa? Można było o tym porozmawiać podczas styczniowego zebrania wiejskiego, bo o zrównoważonym rozwoju sołectw mówione było już wcześniej przed kamerami transmitującymi obrady sesji Rady.

Uczestniczyłem we wszystkich zebraniach wiejskich. Mam więc swoje własne obserwacje jak w praktyce wygląda to, o czym powyżej. W zebraniach wiejskich uczestniczyło 2179 Mieszkańców. Uprawnionych do udziału w nich było 19 060, czyli frekwencja wyniosła 11,43%. Cztery lata wcześniej Sołtysów wybierało 2673 Mieszkańców na 18 177 uprawnionych, frekwencja była wyższa: 19,57%. Pozytywnym wnioskiem jest niewątpliwie fakt, że wciąż nas przybywa. Gmina Zamość jest więc dobrym miejscem do zamieszkania. Pozytywnym jest to, że 28 Sołtysów (spośród 33) otrzymało ponownie mandat zaufania Mieszkańców (dwóch nie ubiegało się o ponowny wybór). Cieszy obecność w gronie Sołtysów 11 Pań. Dobrze o lokalnych samorządowych liderach w Gminie Zamość świadczy, moim zdaniem, również fakt, że ponownie wybrani zostali wszyscy Sołtysi (10), którzy w poprzedniej kadencji łączyli tę funkcję z mandatem radnego Rady Gminy. Mniej optymistycznie nastraja już frekwencja w trakcie zebrań wiejskich. Było różnie – szczegóły w poniższym zestawieniu. Zamieszczamy je ponownie i przepraszamy za błędy, jakie pojawiły się w poprzednim wydaniu Biuletynu (Płoskie, Borowina Sitaniecka). Zainteresowanie Mieszkańców zebraniem wiejskim i wyborem Sołtysa w niektórych Sołectwach było niepokojąco małe – aż w 12 przypadkach wyniosło poniżej 10%. Cztery lata wcześniej taką frekwencję zanotowało 7 Sołectw. W porównaniu do roku 2015 ogólna frekwencja spadła o ponad 8%. W trakcie marcowej sesji Rady Gminy zadano mi związane z tym pytania – cytat „Czy uważa Pan za swój sukces wybory z 2019 roku? Czy to jest sukces demokracji? ”. Poziomu zainteresowania Mieszkańców samorządową demokracją nie oceniam w kategorii sukcesu. Mała frekwencja na zebraniach wiejskich jest dla mnie sygnałem, mówiącym o braku oczekiwanych efektów realizowanych programów pobudzania aktywności obywatelskiej. Z tego trzeba wyciągnąć wnioski. To zadanie dla mnie i wielu innych samorządowych liderów. Ale czy przyczyn takiego stanu spraw trzeba szukać tylko w tych programach i w Gminie Zamość? W ostatnich latach dużo o tym pisałem i mówiłem. Czy winy za obecny stan samorządowej demokracji nie ponoszą również Politycy? Kto zafundował Gminie Zamość wybory radnych Rady Gminy w okręgach wielomandatowych? Kto w październiku 2018 roku prowadził w Gminie Zamość brutalną kampanię wyborczą pełną oszczerstw i nieprawdziwych informacji? Kto w tej kampanii nie pamiętał o szacunku dla Tych, którzy są na innych listach wyborczych? Kto w latach 2017-2018 przedstawiał urzędujących Wójtów Gmin jako tych, którzy zablokowali samorządową demokrację w Polsce? Twórcy ustawy o samorządzie gminnym z 1990 roku nie przewidywali, że w kampanii samorządowej na szczeblu Gmin będzie możliwe wydarzenie takie, jakie miało miejsce w świetlicy wiejskiej w Jatutowie 8 października 2018 roku. Wydarzenia lat 2017-2018 można łatwo sobie przypomnieć – to wszystko jest w bazie internetowej pamięci.

Skutki tego, co działo się w Kraju i Gminie przed jesiennymi wyborami samorządowymi, widoczne były w atmosferze niektórych zebrań wiejskich. Są w nas wciąż podziały. To, co działo się w trakcie kilku zebrań, obrazuje treść przesłanego mi e-maila poprzez www.gminazamosc.pl/„zadaj pytanie Wójtowi”. Dotyczył on funkcjonowania świetlicy wiejskiej – cytat zadanego mi pytania „pytam, czy każdy może tu przyjść w takich celach, czy tylko elektorat Pana i nowej pani sołtys”. W tym Sołectwie w zebraniu wzięło udział ponad stu Mieszkańców. Po ogłoszeniu wyników głosowania połowa z nich opuściła miejsce obrad. Nie zaskoczył więc mnie ten późniejszy e-mail. Podziały w sołectwach i gminach potrzebne są tylko Politykom. To Oni w ten sposób realizują swoje cele. Nam, zmieniającym swoim zaangażowaniem miejsce zamieszkania, podziały w niczym nie pomagają. Nie będzie z tego więcej dróg, chodników ani innego lokalnego dobra. Do spraw związanych z jesiennymi wyborami samorządowymi i zebraniami wiejskimi będziemy często powracać. Za rok jubileusz – 30 lat samorządów gminnych w Polsce. To dobry czas na refleksje, podsumowania, analizy stanu obecnego samorządowej demokracji i podejmowanie nowych wyzwań. Nic nie dzieje się samo i nic nie jest nam dane na zawsze. „SAMORZĄD – TY DECYDUJESZ” nie jest tylko hasłem gminnej kampanii społecznej lat 2017-2018. To także wyzwanie dla każdego z Nas na kolejne dni i lata. To zaproszenie do aktywności i nie pozostawiania spraw do załatwienia innym. Zapraszam do dyskusji poprzez www.gminazamosc.pl zakładka „Przydatne”/„zadaj pytanie Wójtowi”. 

źródło: gminazamosc.pl

Komentarze do: “Czy Sołtysi w Gminie Zamość są samorządowymi liderami?

  1. Wiewióra

    Mieszkaniec swoimi dociekliwymi pytaniami do głębi poruszył p. Wójta. Aż tyle uwagi mu poświęcił w swoim tekście. Po jego lekturze odnoszę wrażenie, że najlepszymi lideram w naszej gminiei jest owych 10 soltyso-radnych i to z komitetu wyborczego R. Gliwińskiego.

    Reply
  2. Reginis

    Mieszkaniec zrobił dobrą robotę, bo zmusił te „tłuste koty” do wysiłku intelektualnego aby cokolwiek zrobić dla innych, a nie tylko dla swoich klakierów. Szkoda tylko, że Mieszkaniec jest zafiksowany na jedną opcję polityczną, bo to drastycznie zmniejsza Jego wiarygodność w oczach całości społeczności Gminy Zamość.

    Reply
  3. Wróg Publiczny

    Panuje w wąskich kręgach opinia, że dobry sołtys to jest taki, ktory potrafi podziękować płomiennymi podziękowaniami za „hiper inwestycje”…

    Reply

Skomentuj Reginis Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Top